هوشمندسازی امروزه به یکی از موضوعات پرطرف‌دار در زمینه طراحی داخلی ساختمان تبدیل شده است. افزایش عوامل مختلفی در افزایش تقاضا برای هوشمند کردن ساختمان نقش دارند که از جمله آنها می‌توان به افزایش ایمنی اشاره کرد؛ اما هوشمندسازی چگونه موجب ارتقاء ایمنی ساختمان می‌شود؟ با توجه به اهمیت بهبود ایمنی فضاهای مختلف برای کاهش خطرات جانی و مالی، این مقاله به بررسی چگونگی افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی اختصاص داده شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مقاله با خانه هوشمند کوییک لینک همراه باشید.
ساختمان هوشمند چیست و چه مزایایی دارد؟
پیشرفت بشر در زمینه مهندسی و طراحی ساختمان در دهه‌های اخیر بسیار چشمگیر بوده است. این امر به پیشرفت علم و تکنولوژی نسبت داده می‌شود. طراحی و ساخت خانه هوشمند یکی از دستاوردهای نوین در این زمینه بشمار می‌رود. در این فرایند، سیستم مدیریت هوشمند در ساختمان نصب شده و کنترل بخش‌های مختلف را آسان‌تر می‌کند؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به کنترل تأسیسات الکتریکی، مکانیکی، امنیتی، ارتباطی، ایمنی و… اشاره کرد.
در واقع بسیاری از فعالیت‌های انجام شده در بستر ساختمان‌های این چنینی، کاملاً هوشمند و با برنامه ریزی انجام می‌شود. در این راستا تجهیزات مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع حسگر، عملگر و سیستم مدیریت مرکزی از جمله این موارد به شمار می‌روند. مزایای بسیاری برای ساختمان‌های هوشمند عنوان شده است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی
- افزایش ارزش افزوده ساختمان
- آسایش و رفاه بیشتر ساکنان
- صرفه جویی در هزینه، زمان
- کاهش مصرف انرژی
- افزایش امنیت و…
افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی
افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی
ایمنی یکی از موضوعات بسیار مهم و حساس برای انواع ساختمان (مسکونی و غیرمسکونی) بشمار می‌رود. این مؤلفه بر اساس پارامترهای مختلفی تعریف می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به استحکام سازه، ایمنی ساختمان در برابر آتش سوزی و نشت گاز، ایمن بودن وضعیت پله‌ها، آسانسور، درب‌های اتوماتیک و … اشاره کرد. امروز با اجرای فرایند هوشمندسازی به میزان قابل توجهی ایمنی ساختمان‌ها افزایش یافته است. مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته برای افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی عبارتند از:
نصب سیستم هوشمند اعلام و اطفای حریق
سیستم اعلام و اطفاء حریق مجموعه‌ای از قطعات الکترونیکی است که با هدف آشکارسازی خطر آتش سوزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم یکی از اجزای مهم در ساختمان‌های هوشمند مسکونی، تجاری، صنعتی و… بشمار می‌رود. به‌کارگیری سیستم اعلام و اطفای حریق، موجب افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی و جلوگیری از بروز خسارت‌های جانی و مالی ناشی از آتش سوزی می‌شود. این سیستم متشکل از بخش‌های مختلفی از قبیل تجهیزات تشخیص حریق، اعلام حریق و پنل مرکزی است.
تجهیزات تشخیص حریق حسگر یا دتکتور نام دارند. حسگرهای مورد استفاده در این زمینه برحسب کارکرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به حسگر حرارت، شعله، دود یا ترکیبی از این موارد اشاره کرد. حسگرهای تشخیص دود و آتش به دو نوع فتوالکتریک و یونیزاسیون تقسیم می‌شوند. حسگر فتوالکتریک برای تشخیص آتش‌سوزی‌های کند با شعله کم کاربرد دارند؛ اما حسگرهای یونیزاسیون برای آتش‌سوزی‌های سریع با شعله زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این حسگرها برحسب منبع تغذیه به صورت سیمی یا باطری دار طراحی می‌شوند. حسگرها از طریق ارزیابی محیط، اطلاعات جمع‌آوری‌شده را به صورت لحظه‌ای برای پنل مرکزی ارسال می‌کنند.
پنل مرکزی از طریق صفحه کلید موجود روی آن بر اساس پارامترهای مختلف تنظیم می‌شود. این بخش در صورت دریافت اطلاعات مشکوک از طریق فلاشر، آژیر و حتی تماس با مراکز آتش نشانی موقعیت خطر را اطلاع رسانی می‌کند. لازم به ذکر است که سیستم اطفای حریق در ساختمان‌های هوشمند برحسب اطلاعات ورودی برای هر نوع حریق می‌تواند علائم کاذب را از علائم واقعی تشخیص دهد. ساختمان هوشمند علاوه بر اطلاع رسانی موقعیت خطر، برحسب نوع سیستم از امکانات بیشتری برخوردار است. بازگشایی خروج اضطراری، فعال شدن سیستم اطفای حریق خودکار و قطع خودکار شیرهای گاز و… از جمله این موارد به شمار می‌روند؛ بنابراین یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی، نصب سیستم اعلام و اطفای حریق است.
سیستم تشخیص نشت گاز
یکی از موارد افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی به تشخیص وجود گازهای سمی در محیط بازمی گردد. امکان نشت گازهای سمی در فضای داخل ساختمان‌های مسکونی بسیار زیاد است. این موضوع معمولاً تحت تأثیر استفاده نامناسب و غیراصولی از وسایل گازسوز بروز پیدا می‌کند. نشت گاز منو اکسید کربن، متان و سایر گازهای سمی، ساکنان اماکن تجاری، اداری و صنعتی را نیز تهدید می‌کند؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به کارخانه‌ها، پالایشگاه‌ها، تصفیه خانه و آزمایشگاه‌های داروسازی اشاره کرد. یکی از کاربردی‌ترین تجهیزات هوشمندسازی، سیستم تشخیص نشت گاز است.
حسگرهای نصب شده در این زمینه به‌صورت لحظه‌ای هوای داخل ساختمان را پایش می‌کنند. هرگونه وضعیت مشکوک توسط هشدار صوتی یا نوری به ساکنان منتقل می‌شود. استفاده از تجهیزات تکمیلی در کنار آژیر خطر به مدیریت هرچه بهتر شرایط کمک می‌کند. شیر فلکه هوشمند یکی از این موارد است. در واقع پنل مرکزی به صورت هم زمان با ارسال هشدار، دستوری مبنی بر قطع شیرهای گاز را نیز صادر می‌کند. با این کار ساکنان فرصت بیشتری برای ایمن سازی محل دارند.
افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی
سیستم تشخیص نشت آب
نصب سیستم تشخیص نشت آب یکی از روش‌های افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی است. نشت آب از لوله‌کشی‌های خانگی در شرایط حاد منجر به رطوبت و خرابی دیوار، اتصال جریان برق و بسیاری مشکلات دیگر می‌شود. این در حالی است که در خانه‌های هوشمند به واسطه تجهیزات مخصوص، هرگونه نشتی به همراه منشأ دقیق در کوتاه‌ترین زمان ممکن شناسایی می‌شود. علاوه بر این قطعی جریان آب به صورت خودکار در دستور کار قرار گرفته تا مانع از خسارت دیدن بیشتر ساختمان شود. حسگرهای مورد استفاده در این روش برای تشخیص نشت از تغییر فرکانس لوله‌های سالم و آسیب دیده استفاده می‌کنند.
افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی
سخن پایانی
ما در این مقاله به بررسی افزایش ایمنی ساختمان با هوشمندسازی پرداختیم. ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی همواره در معرض خطراتی چون نشت گاز سمی، آتش سوزی، تجمع دود و… قرار دارند. به همین دلیل در زمان ساخت، افزایش ایمنی فضا در برابر این موارد باید مدنظر قرار گیرد. هوشمندسازی مزایای بسیاری دارد که از جمله آنها می‌توان به افزایش ایمنی ساختمان اشاره کرد. نصب سیستم اعلام و اطفای حریق از جمله اقدامات صورت گرفته در این زمینه است. نصب سیستم تشخیص دهنده دود، گازهای سمی و نشت آب نیز از دیگر اقدامات مؤثر در این زمینه هستند.